Πέμπτη 20 Μαρτίου 2014

Εκτροφεία  γουνοφόρων  ζώων 

Του Γεωργίου Α. Δαουτοπούλου, Καθηγητή Γεωπονίας ΑΠΘ daoutop@otenet.gr

Τα τελευταία χρόνια οι μονάδες εκτροφής γουνοφόρων ζώων στο Νομό μας αυξάνονται ως αποτέλεσμα προφανώς της πετυχημένης εκτροφής και των καλών οικονομικών αποτελεσμάτων που τη συνοδεύει. Στα θετικά σημεία πρέπει να προσθέσουμε την αύξηση της απασχόλησης που προσφέρουν, ιδιαίτερα σε αυτήν την περίοδο της έντονης οικονομικής κρίσης. Θα ήταν πολύ πιο θετικές οι επιδράσεις της εκτροφής στην οικονομία της περιοχής αν τα παραγόμενα δέρματα επεξεργάζονταν στο Νομό με παραγωγή τελικών προϊόντων γεγονός που θα είχε ως αποτέλεσμα να έχουμε μεγάλη αύξηση της προστιθέμενης αξίας και της απασχόλησης. Αν όμως εξάγονται ανεπεξέργαστα στις αγορές του εξωτερικό, τότε τα ευεργετικά αποτελέσματα θα είναι πενιχρά μπροστά μάλιστα στα σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα που μπορεί να δημιουργήσουν. Πληροφορίες από το εξωτερικό καταγράφουν το κλείσιμο παρόμοιων μονάδων και ίσως αυτό να εξηγεί και την αύξηση της ζήτησης που κατευθύνεται στη χώρα μας.
Ως  αυτόπτης μάρτυρας και άμεσος δέκτης των προβλημάτων που δημιουργεί μια τέτοια μονάδα στο Δήμο Νεστορίου (περιοχή κάμπος), θα ήθελα να καταθέσω δημόσια τις σκέψεις μου και τους προβληματισμούς μου αλλά ακόμη και να κάνω εφικτές προτάσεις βελτίωσης της λειτουργίας παρόμοιων μονάδων.
Η μονάδα που εγκαταστάθηκε προ ολίγων ετών, επεκτείνεται σε διπλάσιο χώρο με αποτέλεσμα τα περιβαλλοντικά προβλήματα που ήδη προκαλεί να αυξηθούν τα αμέσως επόμενα χρόνια. Είναι πολύ βασικό να καθοριστεί ένας μέγιστος αριθμός εκτρεφόμενων ζώων κατά θέση εγκατάστασης γιατί η συσσώρευση μεγάλου αριθμού καθιστά δύσκολα διαχειρίσιμα τα περιβαλλοντικά προβλήματα ενώ εγκυμονεί κινδύνους και για την υγεία των ζώων.
Η επέκταση της μονάδας γίνεται με εκτεταμένες εκσκαφές και ισοπεδώσεις (το δάπεδο του χώρου εγκατάστασης έχει υποβαθμιστεί κατά 3 και πλέον μέτρα) και με προώθηση των χαλαρών γαιωδών υλικών σε παρακείμενο χείμαρρο με αποτέλεσμα σε μια ραγδαία βροχή να έχουμε εκτεταμένες μεταφορές γαιωδών υλικών στην κοίτη του χειμάρρου και άλλων γειτονικών χειμάρρων. Παράλληλα, η προβλεπόμενη ανέγερση τσιμεντένιου φράκτη σε μήκος που πλησιάζει, αν όχι υπερβαίνει τα 400 μέτρα, θα εκτρέψει τη ροή των υδάτων της βροχής αφού θα παρεμβάλλεται ως φράγμα με αποτέλεσμα να έχουμε εκτεταμένες διαβρώσεις γειτονικών χωραφιών. Θα μπορούσε η μονάδα να σεβαστεί τις ισοϋψείς και με ελαφρές ισοπεδώσεις να διατάξει τους θαλάμους εκτροφής κατά τις ισοϋψείς και βαθμιδωτά. Τις απορροές των νερών της βροχής θα αυξήσουν και οι εκτεταμένες τσιμεντοστρώσεις στα δάπεδα των θαλάμων εκτροφής που είναι δυνατόν να δημιουργήσουν προβλήματα και στη λειτουργία της μονάδας σε μια μεγάλη βροχόπτωση.
Το πιο σοβαρό πρόβλημα αυτών των μονάδων είναι η έντονη δυσοσμία και ο ραγδαίος πολλαπλασιασμός των μυγών. Με τη λειτουργία των νέων εγκαταστάσεων, η δυσοσμία θα φθάνει στους γειτονικούς οικισμούς  (Κρανοχώρι, Πτελέα, Πεντάβρυσος, Καλοχώρι) ανάλογα με τη φορά των ανέμων πιο συχνά και περισσότερες ημέρες από ό,τι στο παρελθόν.
Και τα δύο προβλήματα μπορούν να αντιμετωπιστούν με τη χρήση νέας τεχνολογίας που σήμερα είναι διαθέσιμη. Οι Ενεργοί Μικροοργανισμοί του συνάδελφου Ιάπωνα Καθηγητή Γεωπονίας Τερούο Χίγκα μπορούν να λύσουν τα παραπάνω προβλήματα (εξάλειψη της δυσοσμίας και ραγδαία μείωση του πληθυσμού των μυγών) και παράλληλα να προσφέρουν και άλλα λίαν επιθυμητά αποτελέσματα, όπως: καλύτερη πέψη της τροφής των ζώων, βελτίωση της εντερικής  χλωρίδας, εξουδετέρωση της αμμωνίας, βελτίωση των συνθηκών εργασίας των εργαζομένων, βελτίωση της υγείας των ζώων και  μείωση των ασθενειών και των εξ αυτών απωλειών στον πληθυσμό των εκτρεφόμενων ζώων, και τέλος παραγωγή κοπριάς με εξαιρετικές ιδιότητες για τη λίπανση των χωραφιών που μπορεί να διατεθεί στην αγορά). Στην ίδια κατεύθυνση μπορεί να οδηγήσει και η χρήση φυσικών ορυκτών στα σιτηρέσια και στα δάπεδα των θαλάμων εκτροφής που είναι χαμηλού κόστους και μεγάλης ωφέλειας.
Αν λοιπόν παντρέψουμε γνώσεις και εμπειρίες το ψευτοδίλημμα «Περιβάλλον ή Ανάπτυξη» μετατρέπεται σε Ανάπτυξη με παράλληλη προστασία του περιβάλλοντος και μάλιστα των γεωργικών πόρων που έθρεψαν εκατοντάδες γενεών στο παρελθόν και πρέπει να διατηρηθούν ώστε να θρέψουν τουλάχιστον ισάξιο αριθμό στο μέλλον. 

(Και ενώ αυτά γράφτηκαν πριν από ένα και πλέον χρόνο στον τοπικό τύπο της Καστοριάς, πριν από 1 μήνα ένας εκτροφέας γουνοφόρων ζώων με κάλεσε και μου ζήτησε τεχνογνωσία για την εφαρμογή του ζεόλιθου στη μονάδα του. Του την έδωσα ευχαρίστως σε επανειλημμένες τηλεφωνικές επικοινωνίες και στο επόμενο ταξείδι μου στην Καστοριά θα τον επισκεφθώ για να δω και να συζητήσω τα αποτελέσματα της εφαρμογής. Να λοιπόν που οι δημόσιες παρεμβάσεις δεν πάνε χαμένες).  


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου